1

O projekcie

Orawa i Ziemia Sądecka to regiony znajdujące się na pograniczu polsko-słowackim, które łączy obecność zakładów przemysłowych i pracowni rzemieślniczych w środowisku wiejskim.

Obok budownictwa mieszkalnego i zabudowań gosp. istniały w nich min. kuźnie, olejarnie, tartaki. farbiarnie, magle czy folusze. Trudne warunki klimatycznymi, duże odległości i niełatwy dostęp do miast, izolacja wiejskich osad od świata zewnętrznego w okresie zimy i wczesnej wiosny wymuszały na mieszkańcach wsi zapewnienie obrębie własnej wspólnoty produktów żywnościowych oraz przedmiotów codziennego użytku, narzędzi. Stąd tak ważna rola w środowisku wiejskim zakładów przemysłowych i i pracowni rzemieślniczych. Obecnie większość budynków wraz z wyposażeniem bezpowrotnie zniszczała, a ochrona dawnych przemysłów i rzemiosł polega niejednokrotnie na: całkowitej rekonstrukcji obiektów i urządzeń w oparciu o zachowane fotografie, dokumenty archiwalne i inwentaryzacje lub translokacji, konserwacji i odbudowie na terenie skansenów znajdujących się w terenie, mocno zdestruowanych budynków. Wpływa to pośrednio na mieszkańców pogranicza, którzy coraz słabiej pamiętają o swoim dziedzictwie zatracając tożsamość kulturową. Koniecznym jest więc odtworzenie charakteru i wyglądu dawnych zakładów oraz ożywienie tych miejsc, poprzez organizację wydarzeń dzięki którym mieszkańcy regionu i turyści będą mieli możliwość poznawania tradycji. Odpowiedzią na tą potrzebę zarówno po stronie polskiej i słowackiej jest opisywany projekt.

Działania w projekcie pozwolą także lepiej poznać i dbać o wspólny spadek kultury pogranicza jakim są dawne zakłady przemysłowe i rzemieślnicze, a także wiernie odtworzyć otoczenie tych obiektów. Projekt jest więc zgodny z Osią priorytetową 1 oraz doskonale realizuje cel szczegółowy w zakresie zwiększenia poziomu zrównoważonego wykorzystania dziedzictwa kulturowego. Obiekty te są bowiem rozsiane nie tylko po stronie polskiej ale i słowackiej i były ważnym elementem krajobrazu.

Celem projektu jest ochrona dziedzictwa materialnego i niematerialnego pogranicza polsko – słowackiego poprzez odbudowę, remonty obiektów przemysłowych, rzemieślniczych z wyposażeniem oraz upowszechnienie wiedzy na ich temat poprzez wyznaczenie transgranicznego szlaku przemysłów i rzemiosł wiejskich, jako nowego produktu turystycznego pogranicza.

Ponadto celem projektu będzie uatrakcyjnienie oferty muzeów poprzez uruchomienie nowych wystaw stałych, czasowych i warsztatów.